مالیات ارزشافزوده «مالیات غیرمستقیمی» است که مصرفکننده (خریدار) آن را به همراه بهای خرید کالا یا خدمات میپردازد و دریافتکننده (فروشنده) موظف است مقدار مالیات دریافتی را به خزانه دولت واریز کند. ازآنجاکه خود فروشنده نیز ضمن خرید اولیه چنین مالیاتی را پرداخته ولی مصرفکننده محسوب نمیشود، این است که او حق دارد کل «مالیاتهای ارزشافزوده» پرداختی خود را از کل «مالیات بر ارزشافزوده»های دریافتی کسر کرده و مابه تفاوت را به دولت بپردازد. مثلا یک رستوران علاوه بر هزینه غذا، ۹ درصد دیگر هم بابت مالیات بر ارزشافزوده از مشتریان دریافت میکند.
به بیانی ساده ۹ درصد از مبلغ کل هر فاکتور یا قرارداد، مالیات ارزشافزوده است که میبایست بهصورت فصلی اعلام و پرداخت شود . با توجه به نصب سیستمهای جدید و جامع مالیاتی و رصدهای مختلف مالیاتی از سوی اداره مالیات, عدم شفافیت مالیاتی و کتمان درآمدی و اقداماتی نظیر دو دفتر داشتن باعث جرائم سنگین مالیاتی خواهد شد. دستگاههای کارتخوان هم تحت نظارت مستقیم اداره مالیات میباشند و اگر مالکین آنها چه بهصورت حقیقی و یا شخصیت حقوقی از ارائه اظهارنامه مالیاتی سرباز زنند از طریق تراکنشهای بانکی انجامشده قابلیت ردگیری دارند و مشمول مالیات سنگین خواهند شد
علی الراس شدن مالیات چیست؟
به طور کلی، هر صاحب کسب و کار میبایست مدارک و اسناد درآمدِ کسب و کار خود را به صورت دوره ای برای سازمان مالیاتی کشور، در قالب های تعریف شده (اظهارنامه مالیاتی، دفاتر تجاری و دفتر درآمد هزینه و..) ارسال کند تا کارشناسان این سازمان طبق این اسناد دریافتی، مبلغ مالیات فرد متقاضی را محاسبه کنند. در بعضی از موارد و به دلایلی، کارشناسان سازمان امور مالیاتی کشور، بدون استفاده از مدارک عنوان شده و بر حسب معیارها و قوانین مالیاتی رایج کشور، میزان مالیات مؤدی (پرداخت کننده مالیات) را محاسبه کرده و به وی اطلاق میکنند. این حالت، مالیات علی الرأس نام دارد و اصطلاحأ گفته میشود که مالیات مؤدی علی الراس شده است.
محاسبه مالیات علی الرس با یک مثال
فرد یا شرکتی در هنگام رسیدگی مالیاتی، علی الراس می شود. این شخص مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان فروش و ۱۴۰ میلیون تومان خرید و ۴۰ میلیون تومان مجموع هزینههایش بوده و شغلش وارد کننده قهوه بوده است. حالا اگر بدلیل عدم تسلیم اظهارنامه علی الراس شده باشد ۳۰ درصد هم به عنوان جریمه عدم تسلیم اظهارنامه اضافه می شود. یعنی محاسبات به شرح زیر می باشد:
نکته مهم: در این مثال نرخ سود این کسب و کار را ۱۶ درصد محاسبه می کنیم چرا که طبق جدول ضرایب مالیاتی نرخ سود وارد کننده قهوه ۱۶ درصد می باشد.
برای مشاغل طبق ماده ۱۳۱ قانون مالیات های مستقیم
۳۲.۰۰۰.۰۰۰ = ۱۶% × ۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰
میزان مالیات = نرخ ماده ۱۳۱ × ۳۲.۰۰۰.۰۰۰
جریمه عدم تسلیم اظهارنامه = ۳۰% × میزان مالیات
مبلغ نهایی مالیات = میزان مالیات + جریمه عدم تسلیم اظهارنامه
نحوه محاسبه برای شرکت ها طبق ماده ۱۰۵
۳۲.۰۰۰.۰۰۰ = ۱۶% * ۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰
میزان مالیات = نرخ ماده ۱۰۵ * ۳۲.۰۰۰.۰۰۰
جریمه عدم تسلیم اظهارنامه = ۳۰% * میزان مالیات
مبلغ نهایی مالیات = میزان مالیات + جریمه عدم تسلیم اظهارنامه
خواندن مقالات زیر توصیه میشود….
- تکالیف مالیاتی بعد از ثبت کردن شرکت در سال ۱۴۰۲
- پلمب دفاتر قانونی در سال ۱۴۰۲ (صفرتا صد به زبان ساده)
- اشخاص مشمول پلمب دفاتر در سال ۱۴۰۲
- موارد رد دفاتر تجاری در سال ۱۴۰۲
- کد اقتصادی چیست؟ (صفرتا صد به زبان ساده)
- مراحل دریافت کد اقتصادی در سال ۱۴۰۲
- هزینه دریافت کد اقتصادی در سال ۱۴۰۲
- مسئولیت اعضای هیئتمدیره؟ (صفرتا صد به زبان ساده)
- هیئتمدیره خارج از شرکا چیست؟ (صفرتا صد به زبان ساده)
- وظایف رئیس هیئتمدیره؟ (صفرتا صد به زبان ساده)
- نحوه تغییر مدیرعامل شرکت سهامی خاص در سال ۱۴۰۲
- شرایط، ویژگیها و وظایف مدیرعامل شرکت سهامی خاص در سال ۱۴۰۲
- تغییر یا تمدید اعضای هیئتمدیره شرکت سهامی خاص در سال ۱۴۰۲
- تعداد اعضای هیئتمدیره شرکت سهامی خاص در سال ۱۴۰۲
- افتتاح حساب در بانک برای شرکت
- حق امضا در شرکت ها